In dit stuk, een uitgebreide terugblik op “Schone Afstoot”, de bewustwordingscampagne van de KNBB met als primaire doelgroep: spelers in de hogere klassen. Deze campagne is onlangs afgesloten – en heeft gelukkig de gewenste resultaten opgeleverd.
Over Schone Afstoot
In de lente van 2016 heeft de KNBB een enquête gehouden onder carambole-, driebanden-, pool- en snookerspelers, en hen gevraagd wat ze weten van dopingregels en van de dopingrisico’s. Het bleek dat biljarters vaak weinig weten en de dopingrisico’s niet goed inschatten. Dat wilde de KNBB veranderen. Doelen waren o.a.: het vergroten van bewustzijn van biljarters over (onbewuste) doping, en het voorkomen van toekomstige nieuwe gevallen van (onbewuste) doping.
De KNBB is begin 2016 gestart met een dopingpreventie project gesteund vanuit het Ministerie van VWS. Dit project heet "Samen voor een schone sport" en is vooral gericht op preventie en bewustwording doping. De volgende organisaties zijn betrokken in dit project: Fit!vak, KNVB, Atletiekunie, Dopingautoriteit, NOC*NSF en de KNBB.
Het biljartgedeelte (carambole, driebanden, pool, snooker) van dit project heet “Samen voor een Schone Afstoot”, met als voorlichtingswebsite www.schoneafstoot.nl en als boegbeeld Harrie van de Ven, de biljarter die voor gebruik van medicijnen die stonden op de dopinglijst anderhalf jaar schorsing kreeg. Doel van deze campagne is dat er onder de biljarters meer bekendheid komt over geldende dopingregels, vooral niet-bewuste dopingovertredingen zoals bepaalde medicijnen. Over wat wel en wat niet gebruikt mag worden en wat je kan en moet doen als je met doping wordt geconfronteerd. Onderdelen van dit project: biljartkrijtjes in de vorm van een medicijndoosje, de video “Dat gun je niemand” met Harrie van de Ven en de speciaal voor het biljarten gemaakte animatie over dispensatie voor medicijngebruik.
Belangrijkste resultaten dopingpreventiecampagne “Schone Afstoot”:
- Groter dopingbewustzijn onder biljarters: toegenomen bekendheid met de regels, en welke stappen te nemen voor bijvoorbeeld dispensatie
- Verbetering op alle gebieden bij zowel primaire doelgroep (de biljarters op de hogere niveaus) als secundaire doelgroep (biljarters in het algemeen)
- De meest belangrijke onderdelen van de campagne (o.a. de krijtjes met bijsluiter, de video met Harrie van de Ven, de actiesite www.schoneafstoot.nl) waren zichtbaar, en werden gewaardeerd
- Een in principe negatieve boodschap (tegen doping) werd succesvol gemaakt tot iets positiefs (voor dopingpreventie, voor een schone sport)
- Harrie van de Ven als ambassadeur was een schot in de roos. Iedere biljarter wist direct waar de campagne over ging, en de boodschap was nu niet meer abstract maar juist persoonlijk. Immers, iedereen wist hoe zwaar de schorsing was geweest voor Harrie!
- Geen onrust onder de achterban, succesvol weten te voorkomen van ongewenste neveneffecten
- We hebben met relatief weinig geld veel voor elkaar gekregen! Dit vergroot de kans dat we ook in de toekomst weer subsidies krijgen
- Grote waardering bij NOC*NSF, de Dopingautoriteit en sportbonden voor de voortrekkersrol van de KNBB
- Onze evaluatie is gebruikt als voorbeeld voor andere sportbonden, die ook een campagne willen voeren met een ideële doelstelling, maar met gevaar van ongewenste neveneffecten
- Sinds het begin van de campagne tot het eind van de campagne geen nieuwe dopinggevallen meer!
Een uitgebreide analyse van deze resultaten is te vinden in deze twee documenten, eentje voor biljarters, en een andere voor sportbonden die mogelijk een soortgelijke campagne willen doen.
"Schone Afstoot": informatie voor biljarters (PDF)
"Een Schone Afstoot in Beeld": stuk voor sportbonden (PDF)
Campagne in cijfers (resultaten éénmeting t.o.v. voor de campagne afgenomen nulmeting)
|
Vraag |
Antwoord |
Percentage nulmeting |
Percentage éénmeting |
Opmerking |
|
Zijn er volgens u dopingregels binnen de biljartsport? |
Ja |
70.45% |
79.66% |
Kennis significant verbeterd |
|
Gelden er volgens u straffen indien de dopingregels worden overtreden? |
Ja |
61.21% |
70.06% |
|
|
Weet u of in het verleden biljartspelers bestraft zijn voor het overtreden van dopingregels? |
Ja |
54.62% |
62.15% |
|
|
Stelling: Sommige medicijnen staan op de dopinglijst en zijn dus verboden |
Waar |
57.78% |
67.23% |
Dit was een speerpunt van de campagne; blij met de grote stijging |
|
Heeft u wel eens voorlichting over doping gekregen? |
Ja |
9.50% |
19.21% |
Een verdubbeling op het absolute speerpunt van onze campagne: zorgen voor de broodnodige voorlichting |
|
Bent u bekend met anti-doping pagina’s KNBB-website? |
Ja |
16.36% |
24.29% |
Een forse stijging! |
|
Weet u waar u met uw vragen over doping en dopingregels terecht kunt? |
Ja |
25.59% |
39.55% |
Wederom een absoluut speerpunt van onze campagne – met aanzienlijke stijging in de gewenste richting |
|
Vindt u het belangrijk dat binnen de biljartsport dopingvoorlichting wordt gegeven? |
Ja |
74.14% |
83.05% |
Idem, en zelfs flink stijgend. Gelukkig – want dit is wat wij hebben gedaan! |
|
Bent u bekend met de campagne “Schone Afstoot”? |
Ja |
- |
55.37% |
Altijd plezierig als dit percentage relatief hoog is. Voor een nieuwe campagne is dit zeer goed! |
|
Bent u door de campagne of materialen Schone Afstoot nu meer bekend met/bewust van doping/dopingregels? |
Ja |
- |
39.54% |
De hamvraag van deze enquête – met gelukkig, een vrij goede uitkomst. Slechts 14.68% gaf geen verbetering aan. |
8 gouden tips voor een schone biljartsport
- Download de Dopingwaaier App
De Dopingwaaier App is de belangrijkste app voor een dopingvrije sport. U kunt hiermee uw geneesmiddelen en voedingssupplementen controleren, de dopingregels nalezen, de dopingcontrolevideo bekijken en nog veel meer! De Dopingwaaier App is ook te gebruiken als ‘normale’ website, via www.dopingwaaier.nl. - Controleer al uw geneesmiddelen
Geneesmiddelen kunnen dopingstoffen bevatten. Dit geldt ook voor geneesmiddelen die zijn voorgeschreven door een arts. Zorg dus altijd dat u zelf weet welke geneesmiddelen u gebruikt, wat erin zit en of ze zijn toegestaan. (Zie tip 1.) De huisarts en apotheek kunnen helpen. Vertel uw huisarts en uw apotheek dat u dopingcontroles kunt krijgen. Zij kunnen u als topsporter registreren in het computersysteem door de contra-indicatie ‘sportbeoefening’ aan te vinken. Bij geneesmiddelen met een dopingstof geeft het systeem automatisch een melding. U kunt dan met de huisarts bespreken of er een geschikte dopingvrij alternatief is. Is dat er niet? Vraag dan een dispensatie aan (zie tip 3). - Vraag zo nodig een dispensatie aan
Heeft u volgens de dokter een geneesmiddel nodig dat dopingstoffen bevat? Dan kunt u daar een medische dispensatie voor aanvragen. Meestal wordt dat goedgekeurd. Hiermee krijgt u officieel toestemming om het geneesmiddel te gebruiken. Alle stappen die u als biljarter hierbij kunt nemen: https://www.schoneafstoot.nl/dispensatie/ - Gebruik alleen NZVT-goedgekeurde voedingssupplementen
Voedingssupplementen kunnen vervuild zijn met dopingstoffen. Dit geldt dus ook voor vitaminepillen. Daarom bestaat het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT). Komt u in aanmerking voor dopingcontroles? Gebruik dan alleen NZVT-goedgekeurde voedingssupplementen. https://www.schoneafstoot.nl/voedingssupplementen/ - Bekijk de dopingcontrolevideo
Hoe gaat een dopingcontrole eigenlijk? En wat mag nou wel en niet? In deze video wordt stap voor stap uitgelegd hoe een dopingcontrole van de Dopingautoriteit in z’n werk gaat. http://www.dopingautoriteit.nl/voorlichting/topsporters/tips-schone-sport. - Gebruik geen drugs
Drugs zoals cannabis, XTC en cocaïne zijn verboden binnen wedstrijdverband. Maar let op! Dit betekent niet dat u ze buiten wedstrijdverband zo maar kunt gebruiken. Cannabis kan bijvoorbeeld tot een maand na gebruik nog te vinden zijn in uw urine. En als het bij een dopingcontrole binnen wedstrijdverband nog wordt aangetroffen, dan test u positief! https://www.schoneafstoot.nl/drugs/ - Teken het 100% Dope Free statement
Zeg NEE tegen doping. Teken het 100% Dope Free statement op www.dopefree.nl en ontvang gratis de goudkleurige True Winner armband! Zo laat u aan iedereen zien dat u kiest voor een schone sport. - Meld dopingovertredingen bij het Meldpunt Doping
De opsporing van dopingovertredingen is erg belangrijk voor een schone sport. Uw informatie kan hierbij helpen! Bij het Meldpunt Doping van de Dopingautoriteit kunt u vertrouwelijk informatie geven over (mogelijke) dopingovertredingen. Dit kan op naam, maar ook anoniem. www.dopingautoriteit.nl/meldpunt
Relevante links
Website Schone Afstoot:
http://www.schoneafstoot.nl/
Lancering Schone Afstoot:
https://www.knbb.nl/nieuws/lancering-%E2%80%9Csamen-voor-een-schone-afstoot%E2%80%9D
Enquête Dopingpreventie:
https://www.knbb.nl/nieuws/enqu%C3%AAte-dopingpreventie-knbb
Vooruitblik Simonis Biljartlakens Landsfinale:
https://www.knbb.nl/nieuws/vooruitblik-simonis-biljartlakens-landsfinale-2017
Schone Afstoot Promoteam:
https://www.knbb.nl/nieuws/wij-zoeken-leden-voor-het-knbb-promoteam
Video Harrie van de Ven “Dat gun je niemand”:
https://www.youtube.com/watch?v=8WYMzSYOwC8
Video Lancering Voorlichtingscampagne “Schone Afstoot”:
https://www.youtube.com/watch?v=4wvKBKkrDTI
Video Samen voor een Schone Afstoot: Voorlichting rondom Bekerfinale:
https://www.youtube.com/watch?v=e81b8ePhHbU
Artikel Alles Over Sport:
https://www.allesoversport.nl/artikel/ook-biljarters-gebruiken-soms-doping-onbewust/
Tekst & foto's: KNBB